PK Bergen

Gesproken woord telt.

Voorzitter, elke partij in deze raad heeft een doel en wellicht een droom, een visie op onze mooie gemeente Bergen. Deze visies lopen uiteen, maar worden gelukkig ook op vele fronten gedeeld, zodat we toch veel van onze dromen werkelijkheid kunnen maken. Een gemeente Bergen waar iedereen gelijke kansen heeft. Waar iedereen mee kan doen. Waar ruimte is voor iedereen en steun voor wie, om welke reden dan ook, niet kan.

Veel van onze dromen en visies zijn anderhalf jaar geleden doorvertaald naar het coalitieprogramma “Energiek aan de slag voor een mooie toekomst”, waarin we stevige keuzes hebben gemaakt en flinke ambities hebben uitgesproken. Zo, nu vlak voor de helft van de huidige raadsperiode kunnen we vaststellen dat we als Bergen op vele fronten goed op koers liggen. Al zijn er natuurlijk nog zorgen, flinke uitdagingen en onzekerheden. Landelijk is daar bijvoorbeeld de stikstofcrisis en de PFAS-problematiek waar de landelijke politiek hopelijk snel een oplossing voor vindt. Ook de stijging van kosten binnen de jeugdzorg en maatschappelijke ondersteuning blijft een punt van aandacht. Zeer zeker ook de woonbehoefte en woningbouw voor de komende pakweg 10 jaar, is een thema dat bij onze inwoners erg leeft. We hebben mogen constateren dat het college hier voortvarend mee aan de slag is. Blijf deze aandacht vasthouden en maak vaart, is ons devies!

In het sociaal domein zijn flinke stappen gemaakt om kosten beheersbaar te maken. Door opgedane ervaringen zijn we steeds meer in staat realistische begrotingen per item op te stellen. We moeten ons echter wel bewust zijn dat incidentele gevallen soms forse kosten met zich mee kunnen brengen waar we geen grip op hebben. Een punt van aandacht blijft het thema ‘werk en opleiding’. We moeten met volle energie de focus leggen op het aanvalsplan Participatiewet om het beroep op de bijstand terug te dringen en een maximale uitstroom naar werk te bevorderen. Het oorspronkelijke doel van dit aanvalsplan was € 250.000 te bezuinigen op uitkeringslasten. Echter, het sociale aspect: mensen weer actief maken binnen onze samenleving, mensen uit hun sociale isolement halen, armoede verhelpen en voorkomen, dát zijn juist de gevolgen van dit aanvalsplan waar wij als PK blij mee zijn. Investeren aan de voorkant om uiteindelijk in vele opzichten profijt te hebben aan de achterkant.

Als PK zijn wij verheugd dat binnen het programma Samenleving vele van onze wensen zijn gehonoreerd en opgenomen in de begroting. Zo wordt er flink geïnvesteerd in armoedebestrijding. Extra geld voor Stichting leergeld ‘de Stuwwal’ en Humanitas en het starten met de Voorzieningenwijzer zijn hiervan slechts voorbeelden. We zien dit als investeringen om hogere kosten in de toekomst te besparen en erger te voorkomen. Wij vinden het belangrijk dat onze inwoners, die dit nodig hebben, zeer laagdrempelig hun 1^e weg vinden in het woud van regelingen en voorzieningen die er bestaan om uit de armoede te ontsnappen. De genoemde voorzieningenwijzer, waarbij iemand aan de hand genomen wordt in het woud van regelingen en voorzieningen, is daarom een goed initiatief waar wij erg blij mee zijn. Maar wij zien dit graag aangevuld met een inkomenskaart: Een overzicht dat standaard jaarlijks door vele gemeenten in Nederland verspreid wordt en wij in onze gemeente nog missen.Laagdrempelig én toegankelijk de informatie rond de vele landelijke en regionale regelingen bij onze inwoners krijgen, in de vorm van een flyer of A4. Wij kondigen hiertoe alvast een motie aan. (PK Motie 1 Inkomenskaart)

Ook met het bedrag van € 35.000 voor bewonersinitiatieven zijn wij erg blij. We hopen dat onze inwoners met vele initiatieven komen die de leefbaarheid verhogen. Als gedurende het jaar blijkt dat het bedrag te laag begroot is, dan hopen wij dat het college bij de raad aanklopt voor extra budget zodat initiatieven niet afgeschoten worden door het simpele feit dat het geld op is. VRAAG 1: Kan het college dit toezeggen?

Een prominent punt in de jaarlijkse begroting is altijd de Onroerend Zaak Belasting, de OZB. De PK is de laatste jaren, waarbij we de inkomsten vanuit het Rijk kleiner zagen worden en de uitgaven alleen maar zagen groeien, groot voorstander geweest van een verhoging volgens de inflatie index. We zouden niet graag zien dat, net als bij verschillende gemeenten in onze regio, de OZB plotseling met tientallen procenten omhoog moet. Wij zijn dan ook blij dat onze visie dit jaar door het college wordt overgenomen. Dat de forensenbelasting deze trend volgt, vinden wij logisch. 

Meteen door naar een andere belangrijke kostenpost voor onze inwoners: de afvalstoffenheffing. De markt voor afvalstoffen loopt terug en verwerking wordt fors duurder. We zullen onze inwoners uit moeten dagen om afval te reduceren. Helaas zullen we de afvalstoffenheffing moeten verhogen tot kostendekkend niveau. Wij dagen het college uit om in december met een gewogen tarief te komen waar de balans in vast recht en ledigingskosten, licht doorslaat naar de ledigingkosten. Op die manier zullen degenen die moeite doen om afval te verminderen, beloond worden.

Het verhogen van de opbrengst van de toeristen- of verblijfsbelasting vinden wij logisch en zeggen bijna: hè, hè! Want vorig jaar tijdens onze beschouwing spraken wij onze bezorgdheid al uit: *de geraamde opbrengsten halen we al jaren niet binnen. *En het tarief toeristenbelasting is al sinds 2012 € 1,05 per overnachting en behoort in de regio tot de laagste tarieven terwijl we als gemeente veel geld uitgeven aan voorzieningen. Wij stelden vorig jaar al voor om de toeristenbelasting jaarlijks te verhogen en vervolgens inflatoir aan te passen om zodoende onze toeristische inkomsten en uitgaven meer in balans te brengen. VRAAG 2: Haalt onze gemeente eigenlijk al het actuele begrootte bedrag binnen? Wij zien het tariefvoorstel voor de toeristen- of verblijfsbelasting in de vergadering van a.s. december met belangstelling tegemoet.

Binnen het programma Ruimte en Economie blijft het programma VerduurSAMEN2030 erg belangrijk, en loopt dit in drie deelprogramma’s: *Duurzaam transport, *Kleinschalige opwekking en innovatie en *Grootschalige opwekking (te realiseren op Energielandgoed Wellsmeer). Als PK zijn wij het nog steeds eens met de ingezette koers en blijven het traject positief maar kritisch volgen in het belang van AL onze inwoners. Wij verwijzen daarvoor nogmaals naar onze motie “Organisatiemodel Energielandgoed Wells Meer” die mede werd ondersteund door het CDA. Daarmee gaven we aan dat iedereen, ook mensen die het niet zo breed hebben, mee moeten kunnen participeren in het Energielandgoed.

Als gemeente Bergen hebben we een groot buitengebied met vele kilometers wegen en dus ook bermen. De PK is altijd voorstander geweest van natuurlijke bermen en fleurige bloemenlinten. Wel zal de juiste balans tussen veilige en onderhoudsarme bermen gevonden moeten worden. Wat betreft de PK mag minder maaien niet ten koste gaan van de veiligheid. Ook mag het niet leiden tot een rommelige uitstraling. VRAAG 3: Hoe staat het college hierin?

Hoe mooi zou het zijn om onze inwoners nog nauwer bij hun eigen leefomgeving te betrekken en deze gezamenlijk mooi, aantrekkelijk en veilig te houden? Zeker in de herfstperiode, waar veel blad van openbaar groen valt en het geloei van bladblazers regelmatig in de straten te horen is, zou het mooi zijn als (net zoals in zoveel andere gemeenten), bladkorven geplaatst zouden worden. Inwoners kunnen dan letterlijk mee participeren zodat niet alleen onze mensen van de buitendienst aan de lat staan voor een prettige leefomgeving. Juist onze inwoners kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan de uitstraling en veiligheid van onze gemeente. Ook hiertoe kondigen wij een motie aan (PK Motie 2 Bladkorven)

Ons initiatiefvoorstel om te komen tot een positief hondenbeleid, heeft het helaas niet gehaald in de door ons gewenste vorm. Maar we stellen nu na een aantal maanden vast, dat het wel degelijk effect heeft gehad. We zien onze inwoners nu bijna zonder uitzondering de uitwerpselen van hun trouwe viervoeter opruimen met een daartoe bestemd zakje. Ons bereiken echter steeds vaker signalen dat een afvalbak in de directe omgeving gemist wordt. Als PK maken wij ons hard voor het gefaseerd plaatsen van meer afvalbakken in de openbare ruimte en met name op plaatsen waar veel honden worden uitgelaten. Doel is om minimaal bij het landelijk gemiddelde uit te komen v.w.b. het aantal afvalbakken in de openbare ruimte. Wij kondigen hiertoe een motie aan. (PK Motie 3 Afvalbakken)

In dat kader noemen wij ook het zwerfafvalprobleem, voor iedereen een grote ergernis. Maar het zwerfafvalprobleem kan alleen worden opgelost door verschillende instrumenten, die gewenst gedrag bevorderen, in te zetten. Communicatie over zwerfafval met als doel gedragsverandering vindt de PK een belangrijke taak van de gemeente in de strijd tegen zwerfafval. Daarom hebben wij ook hiervoor een motie voorbereid. (PK Motie 4 Zwerfafval)

Wat onze woningvoorraad betreft, zullen we voor de komende jaren goed moeten kijken waar de behoefte ligt en zullen we de doorstroming zoveel als mogelijk moeten bevorderen. Voldoende aanbod voor onze eigen inwoners moet het belangrijkste doel zijn. De omgevingsvisie Bergen 2030 is daarbij een belangrijke leidraad. Verder zien wij dat de arbeidsmigranten, waarvan er velen in onze gemeente werken, niet meer weg te denken zijn. Deze mensen hebben recht op een menswaardige woonruimte. Grootschalige initiatieven voor huisvesting van arbeidsmigranten wijzen wij als PK echter af. VRAAG 4: Wanneer kunnen we het toegezegde beleidsstuk (m.b.t. dit onderwerp) verwachten?

Bij het programma Bestuur en Financiën vinden wij het thema ‘Publieke Dienstverlening’ erg belangrijk. De gemeente zal zich in de volle breedte moeten realiseren dat de gemeente er is voor zijn inwoners en niet andersom. Een goede communicatie is daarvoor erg belangrijk. De ingezette koers van doorontwikkeling van het huidige dienstverleningsconcept naar een nieuw dienstverleningsmodel zien wij met vertrouwen tegemoet, zeker nu de burgerparticipatie hier nauw bij betrokken wordt. Een inwoner mag nooit of te nimmer naar huis gaan met een gevoel door de gemeente niet te zijn gehoord of begrepen, laat staan zich ‘afgepoeierd’ te voelen. Positief meedenken met onze inwoners. Waarbij overigens ook een terecht beargumenteerde “Nee”, een antwoord kan zijn.

Ik wil afsluiten met de woorden dat we het als Bergen helemaal niet slecht doen. In bijlage 6 ‘Beleidsindicatoren’ wordt Bergen vergeleken met de gemiddelde score van alle Limburgse gemeenten. Bijna zonder uitzondering scoren wij ruim beter dan gemiddeld. En financieel ziet de begroting er ook meerjarig goed uit. Ons weerstandsvermogen (de middelen en mogelijkheden om financiële gevolgen van risico’s op te kunnen vangen) is weliswaar gedaald van 7.2 naar 5.6, maar is nog altijd uitstekend te noemen. Deze daling is overigens in lijn met de visie van de PK dat te ruime buffers in feite gelden zijn die nooit zijn besteed aan onze inwoners. Zonder in de kritische zone te raken kan een deel van dat geld beter geïnvesteerd worden in onze gemeenschap.

Tot slot willen wij iedereen danken die heeft meegewerkt aan deze begroting en het tot stand komen daarvan. Het traject naar de begroting toe, met een prominentere rol voor de kaderstelling in de kadernota én de voorbereiding middels een extra commissievergadering, hebben wij als zeer positief ervaren.